Mutlak Büyüklük (Absolute Magnitude) -m Nedir?

Mutlak büyüklük (absolute magnitude);

Görünen büyüklük (m), bir yıldızın ne kadar parlak göründüğüdür. Ancak bu, ne kadar uzakta olduğuna bağlıdır. Yıldız bize ne kadar yakınsa o kadar parlak görünür.

Bir yıldızın Mutlak Büyüklüğü (M), ne kadar parlak olduğunun veya daha doğrusu, aynı mesafedeki diğer tüm yıldızlara kıyasla belirli bir mesafeden ne kadar parlak görüneceğinin bir ölçüsüdür.

M, bir yıldızın Dünya’dan 10 parsek uzaklıkta olsaydı ne kadar parlak görüneceği olarak tanımlanır. (yani bir yıldız Dünya’dan 10 parsek olsaydı, M ve m eşit olurdu).

Bir yıldızın bizden uzakta olduğunu parsek (d) cinsinden görünür büyüklüğünü (m) ve uzaklığını biliyorsak, bu denklemi kullanarak onun mutlak büyüklüğünü (M) hesaplayabiliriz;

M = m + 5 - 5 log10d

Burada logaritmaları açıklamayacağım. Bilmeniz gereken tek şey, hesap makinenizde log d’yi bulmak için kullanabileceğiniz bir “log” düğmesi olmasıdır.

Örnekler:

Örneğin Sirius için M = -1.47 + 5 – (5 x log 2.64) = 3.53 – 2.11 = 1.42 (yeterince yakın!)

Bir sınavda, bundan daha da basit olacaktır. İlgili herhangi bir mesafe 10’un katı olacaktır.

d = 100 ise log10d = 2 d = 1.000 ise log10d = 3 d = 10.000 ise log10d = 4

Ters Kare Yasası

Yıldız gibi ışık yayan bir nesne düşünün. Işık yayıldıkça yoğunluğu azalır. Aşağıdaki şemadan belli bir miktar ışık iki kat daha uzağa giderse dört kat daha büyük bir alana yayıldığını görebiliriz. Bu, yoğunluğunun 1/4’ü olacağı anlamına gelir.

Işığın yoğunluğu 1/r2 ile orantılıdır, burada r kaynaktan uzaklıktır.

Birbiri kadar parlak ama biri diğerinden iki kat daha uzakta olan iki yıldız olsaydı, o zaman diğerinden 1/4 daha parlak görünürdü.

İki yıldız aynı parlaklıkta görünüyorsa, ancak biri daha uzaktaysa, yukarıdan biliyoruz ki, yakın yıldızdan √ 2 kat daha uzaktadır.

*** Bu makale İngilizce aslından Türkçe’ye çevrilmiştir. Çeviriden kaynaklanan dilbilgisi hataları için üzgünüz.

Kaynak: https://nineplanets.org/questions/what-is-absolute-magnitude/