İçeriğe geçmek için "Enter"a basın

Kara Delikler Nasıl Oluşur ? Nasıl Genişler ?

Kara delikler o kadar büyük bir çekim alanına sahiptir ki ışık bile ondan kaçamaz. Peki kara delikler nasıl oluşur? Kara delikler, büyük bir yıldızın ömrünün sonuna ulaşması ve kendi içine çökmesi sonucu oluşur.

Kara Delikler Nasıl Oluşur?

Karadelikler birkaç farklı şekilde oluşabilir. Bu yollardan birincisi yıldızların çökmesidir. Bir gökcisminin iç basıncı kendi kütleçekimini yenemediği durumda yıldız çökmeye başlar. Eğer yıldızın kütlesi belirli bir değerin üzerindeyse çökmeyi durdurabilecek, bilinen bir mekanizma yoktur. Bu durumda yıldızın çökmesi karadelik oluşumuyla sonuçlanır. Gökadaların çoğunun merkezinde bulunan devasa kütleli karadelikler muhtemelen bu şekilde oluşmuştur.

Bir Kara Delik Nasıl Büyür/Genişler?

Güneşimizin yaklaşık 50 katına kadar kütleye sahip kara delikler, çok büyük yıldızlarda normal süreçlerle oluşabiliyor. Bu, yakın zamanda yıldızların oluştuğu galaksilerde meydana gelebilir. Daha büyük bir kara delik oluşmasının bir yolu, yoğun bir galaktik çekirdekteki tohum kara deliğin gazı ve normal yıldızları yutmasıdır. Doğru koşullar altında, bin güneş kütleli kara delik, Evrenin ömrünün çok küçük bir bölümünde Güneş’in kütlesinin milyonlarca veya milyarlarca katına kadar büyüyebilir.

kara delik büyüme
Yıldız kütleli kara delikler, etrafında dönen bir yıldızın gazını çekerek büyüyebilir.

Alternatif olarak, yoğun bir galaktik çekirdekteki gaz o kadar yoğunlaşabilir ki, süper kütleli bir yıldız hızla oluşup evrimleşerek 1000 güneş kütlesine kadar devasa bir kara delik oluşturabilir. Bu, ya birikim yoluyla ya da benzer kütledeki diğer kara deliklerle birleşme yoluyla büyür. Şu anda gökbilimciler, bu süreçlerden hangisinin büyük bir kara delik oluşturmak için daha yaygın yöntem olduğunu bilmiyorlar.

Okumak isteyeceğiniz bir makale: Kozmik toz nedir? Uzaydaki tozlar

Birçok gökbilimci, sarmal ve eliptik gökadaların çoğunun devasa kara delikler içerdiğine inanıyor. Yerel Gruptaki bir cüce eliptik galaksi olan M32’de devasa bir kara deliğin varlığına dair kanıtlarımız var. Diğer gökada türlerinin de büyük kara delikler içerip içermediğini belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.

Kaynaklar:
astronomy.com/science/how-do-black-holes-form/
spaceplace.nasa.gov/black-holes/en/
bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/karadelikler-nasil-olusur
imagine.gsfc.nasa.gov/science/questions/massive.html

İlk yorum yapan siz olun

    Bir yanıt yazın

    E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir